ممکن است در زمان رسیدگی به پرونده يكي از طرفين دعوی پرونده به قاضي پرونده بگويد كه اسناد و مدارك جديدی پیدا کرده است كه مي‌خواهد آن را به دادگاه ارائه كند.به این شرایط که فرد تقاضای دریافت مهلت میکند استمهال میگویند. گروه وکلای حکمت در این مقاله در مورد صفر تا صد استمهال به شما خواهد گفت تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
استمهال چیست ؟
استمهال در لغت به معنای مهلت خواستن ، زمان خواستن ، درنگی خواستن . طلب مهلت کردن . زمان طلبیدن . استنظار می باشد .
در اصطلاح حقوقی استمهال به معنای مهلت گرفتن از دادگاه است.
اگر دلایل و مدارك او قوی و مستند باشد، قاضی نیز به این مساله پاسخ مثبت می دهد و با صورتجلسه این مطلب، زمان دیگری را برای رسیدگی به پرونده تعیین و وقت جدید را به طرفین پرونده ابلاغ می كند.
یكی از مواردی كه مثلا ممكن است دادگاه برای تقاضای استمهال قانع شود، این است كه یكی از طرفین مثلا عنوان و اثبات كند اسناد و مدارك او در گاو صندوقی وجود دارد و حالا دسترسی به آن ممكن نیست اما بزودی امكانپذیر می شود.
دادن مهلت و تجدید موعد:
ماده ۴۵۰ – مهلت دادن در مواعدی که از سوی دادگاه تعیین می گردد ، فقط برای یکبار مجاز خواهد بود ، مگر در صورتی که در اعلام موعد سهو یا خطایی شده باشد و یا متقاضی مهلت ثابت نماید که عدم انجام کار مورد درخواست دادگاه به علت وجود مانعی بوده که رفع آن در توان او نبوده است .
تبصره – مقررات مربوط به مواعد شامل تجدید جلسات دادرسی نمی باشد.
ماده ۴۵۱ – تجدید مهلت قانونی در مورد اعتراض به حکم غیابی و تجدید نظرخواهی و فرجام خواهی و اعاده دادرسی ممنوع است . مگر در موردی که قانون تصریح کرده باشد.
ماده ۴۵۲ – مهلت دادن پس از انقضای مواعدی که قانون تعیین کرده ، در غیر موارد یادشده در ماده فوق در صورتی مجاز است که در اعلام موعد سهو یا خطایی شده باشد و یا متقاضی مهلت ثابت نماید که عدم استفاده از موعد قانونی به علت وجود یکی از عذرهای مذکور در ماده ۳۰۶ این قانون بوده است .
ماده ۴۵۳ – در صورت قبول استمهال ، مهلت جدیدی متناسب با رفع عذر که در هر حال از مهلت قانونی بیشتر نباشد تعیین می شود.
آئین دادرسی کیفری:
ماده ۱۷۷ – پس از ارجاع پرونده به شعبه دادگاه و عدم نیاز به تحقیق و یا اقدام دیگر دادگاه بشرح زیر عمل می نماید .
الف – چنانچه اتهامی متوجه متهم نبوده یا عمل انتسابی به وی جرم نباشد دادگاه اقدام به صدور رای برائت و یا قرار منع تعقیب می نماید.
ماده ۲۹۲ آیین دادرسی کیفری مقرر می دارد :
چگونگی پرداخت دیه و مهلت آن به ترتیبی است که در قانون مجازات اسلامی و قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی پیش بینی شده است در صورتی که محکوم علیه نتواند در مدت مقرر بپردازد و از دادگاه درخواست استمهال و تقسیط نماید دادگاه به تقاضای او رسیدگی و یا تعیین مهلت مناسب برای پرداخت تقسیطی ،حکم مقتضی صادر می نماید
ب – در غیر موارد فوق چنانچه اصحاب دعوا حاضر باشندو درخواست مهلت نکنند و یا دادگاه استمهال را موجه تشخیص ندهد و یادرخصوص حقوق الناس ، مدعی ، درخواست ترک محاکمه را ننماید با تشکیل جلسه رسمی مبادرت به رسیدگی و صدور رای می نماید.
ماده ۲۹۲ آیین دادرسی کیفری مقرر می دارد :
چگونگی پرداخت دیه و مهلت آن به ترتیبی است که در قانون مجازات اسلامی و قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی پیش بینی شده است در صورتی که محکوم علیه نتواند در مدت مقرر بپردازد و از دادگاه درخواست استمهال و تقسیط نماید دادگاه به تقاضای او رسیدگی و یا تعیین مهلت مناسب ، برای پرداخت تقسیطی ،حکم مقتضی صادر می نماید.
موارد عدم صدور قرار وجه الضمان:
- در صورتی که وجه چک قبل از حضور متهم در نزد بانک تامین شده باشد.
- در صورتی که استمهال متهم برای پرداخت وجه چک مورد پذیرش قرار گیرد.
قانون تجارت:
قانون در مورد تشکیل شرکت سهامی مقرراتی پیش بینی نموده است که موسسین شرکت موظفند آنها را رعایت نموده و انجام آن اعمال جز قواعد آمره بوده و موسسین شرکت نمی توانند با تراضی و توافق و یا تصریح در اساسنامه از انجام آن قواعد صرفنظر نمایند لذا اگر قواعد مربوط به تاسیس شرکت رعایت نگردد .
ماده ۲۷۰ در صورتی که قبل از بطلان (صدور حکم بطلان) شرکت موجبات بطلان مرتفع شود دادگاه قرار سقوط دعوی را به جهت رفع موجبات بطلان صادر خواهد کرد در هر حال خواند دعوی می تواند تقاضای استمهال نموده تا موجبات بطلان شرکت را برطرف نموده و دادگاه می تواند مهلتی که بیش از شش ماه نباشد جهت رفع موجبات بطلان تعیین نماید و اگر در ظرف مهلت مزبور رفع نقص نگردیده و موجبات بطلان برطرف نگردد دادگاه حکم مقتضی صادر خواهد کرد.
در مورد اخطار رفع نقص:
هر اظهارنامه ثبت علامت تجارتی ظرف ۱۵ روز از تاریخ وصول مورد بررسی قرار می گیرد چنانچه نقصی در اظهارنامه ثبت علامت تجارتی مشاهده شود مراتب طی اخطاری به نشانی متقاضی ثبت ابلاغ خواهد شد و ساکنین ایران ظرف ۲ ماه و ساکنین خارج از کشور ۶ ماه باید اقدام به رفع نقص نمایند. مهلت های مذکور در صورت استمهال برای یکبار دیگر تمدید خوهد شد و بنابراین ساکنین ایران حداکثر ۴ ماه و ساکنین خارج از ایران حداکثر ۱۲ ماه باید در رفع نقص اقدام لازم را بعمل آورند در غیر این صورت تقاضای آنان رد خواهد در صورت رد تقاضا متقاضی می تواند دادخواستی دایر برشکایت از تصمیم اداره به دادگاههای حقوقی تهران تقدیم نماید.
آیا برای دادخواستهای مالی(مانند مهریه) هم میشود از دادگاه درخواست استمهال نمود؟
استمهال در اینخصوص زمانی پذیرفته میشود که اعسار و عدم توانائی خواهان اثبات گردد و در اینصورت مطابق قانون نحوه محکومیتهای مالی برای پرداخت بدهی حکم تقسیط صادر خواهد شد.
درخواست استمهال از جمله حقوق قانونی است یا از ارفاقات دادرسی؟
هر دو و بستگی به مورد آن دارد موارد قانونی و ارفاقات را میتوانید از موارد فوق استخراج کنید ولی اطاله دادرسی به بهانه اعطای مهلت بی رویه نیز اگر مغایر با موارد مندرج در قانون باشد تخلف است.ولی از باب کشف حقیقت و یا احقاق حق زیان دیده بعضا دادگاه میتواند مهلتهائی نیز برای خوانده یا متهم در نظر بگیرد.
